بانکول خبر |✍️سودابه خانی

آمار بالای خودکشی در استان ایلام، مانند بسیاری از مناطق دیگر، می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد.آثار و عوارض بجا مانده از جنگ تحمیلی  و بیکاری و فقر می‌توانند فشارهای روانی زیادی به افراد وارد کنند و احساس ناامیدی را افزایش دهند. خشونت کلامی و فیزیکی و تهدید در خانواده های ایلامی که آنرا نوعی تربیت می دانند طاقت نوجوانان را طاق کرده و به زندگی خود پایان می دهند.

به زعم نگارنده خشونت تغذیه ای و افزایش بی رویه گوشت قرمز در ایلام و نیز خشونت رفتاری نه تنها در خودکشی بلکه در بیماری‌های لاعلاج نیز دخیل هستند که هر دوی آنها نیازمند تغییر هستند.پدرسالاری یا مادرسالاری در خانواده های خوش مسافرت و همیشه در تفریح ایلامی و انتظارات والدین در بحث تحصیل یکی دیگر از علل مهم خودکشی است که به نظرات فرزندان خود وقعی نمی‌نهند.

می توان گفت خانواده ها در ایلام صرفا به فکر خوراک و پوشاک بچه ها هستند اما متاسفانه از لحاظ سلامت روان، اعتماد به نفس و توجه به احساسات و عواطف آنها کوتاهی می کنند و این نسل را با نسل‌های گذشته قیاس می کنند که بزرگترین معضل است.

خودکشی یکی از جدی‌ترین چالش‌های بهداشتی و اجتماعی در جوامع مدرن است. این پدیده نه‌تنها بر فردی که اقدام به خودکشی می‌کند تأثیر می‌گذارد، بلکه خانواده‌ها، دوستان و جامعه را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. خودکشی به عمل عمدی پایان دادن به زندگی خود گفته می‌شود. این عمل معمولاً نتیجه‌ای از فشارهای روانی، اجتماعی یا اقتصادی است که فرد را به سمت ناامیدی و احساس بی‌ارزشی سوق می‌دهد.

بسیاری از افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند، از اختلالات روانی رنج می‌برند. افسردگی، اضطراب، اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی از جمله این اختلالات هستند. افراد مبتلا به این بیماری‌ها ممکن است احساس ناامیدی و بی‌پناهی کنند. فشارهای اجتماعی مانند طلاق، از دست دادن شغل، مشکلات مالی یا عدم حمایت اجتماعی می‌توانند به افزایش خطر خودکشی منجر شوند. احساس تنهایی و انزوا نیز نقش مهمی در این زمینه دارد.

تحقیقات نشان داده‌اند که عوامل ژنتیکی و الگو قرار دادن افرادی که خودکشی کرده‌اند و تغییرات شیمیایی در مغز نیز می‌توانند بر خطر خودکشی تأثیرگذار باشند. سابقه خانوادگی خودکشی یا اختلالات روانی نیز از جمله این عوامل هستند. افزایش نرخ خودکشی می‌تواند به ایجاد ترس و ناامنی در جامعه منجر شود. همچنین، جوامع با نرخ بالای خودکشی ممکن است با مشکلات اجتماعی دیگری مانند افزایش جرم و خشونت مواجه شوند.

با این اوصاف پیشگیری از خودکشی نیازمند رویکردهای چندجانبه است که شامل آموزش، حمایت اجتماعی و دسترسی به خدمات درمانی می‌شود. خانواده‌ها نقش حیاتی در پیشگیری از خودکشی دارند و می‌توانند با اقداماتی مؤثر به حمایت از اعضای خود بپردازند. انتظارات اجتماعی و فرهنگی می‌تواند بر روی سلامت روان تأثیر بگذارد و در مواقع بحران، احساس فشار و تنهایی را افزایش دهد.

گفتن نقل قولی در اینجا خالی از لطف نیست؛ روانشناسی می‌گفت بیشتر کسانی که به ما مراجعه می کنند بیمار نیستند بلکه کسانی که آنها را مورد آزار قرار داده اند بیماران واقعی کسانی هستند که خود مراجعه نمی کنند.

 برخی خودکشی را تنها به مشکلات اقتصادی و معیشتی نسبت می دهند اما طبق آماری که قابل انتشار نیست اکثریت افرادی که در ایلام خودکشی کرده‌اند کوچکترین مشکل مالی نداشته اند و همچنین افرادی با مدرک دکتری و استاد دانشگاه نیز شوربختانه جزو این آمار بودند. کمبود آگاهی درباره علائم خطر و روش‌های مقابله با بحران‌ها و در برخی مناطق نیز دسترسی آسان به وسایل یا روش‌های خودکشی می‌تواند تأثیرگذار باشد.

سابقه آسیب‌های روانی یا تجربیات سخت زندگی، مانند سوءاستفاده یا فقدان عزیزان، می‌تواند خطر خودکشی را افزایش دهد.برای کاهش آمار خودکشی، ضروری است که اقداماتی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی انجام شود تا حمایت‌های لازم به افراد در معرض خطر ارائه گردد.آمارها نشان می‌دهد که خودکشی در مردان به طور کلی بیشتر از زنان است. چرا که مردان معمولاً از روش‌های مرگبارتری برای خودکشی استفاده می‌کنند، که احتمال بقا را کاهش می‌دهد.

انتظارات اجتماعی و فرهنگی ممکن است مردان را به سمت پنهان کردن احساسات و مشکلات روانی خود سوق دهد، که می‌تواند منجر به افزایش فشار روانی شود. مردان کمتر از زنان به خدمات روانشناختی و مشاوره دسترسی پیدا می‌کنند و معمولاً تمایل کمتری به بیان احساسات و مشکلات خود دارند.

فشارهای اقتصادی و اجتماعی ممکن است بر مردان بیشتر تأثیر بگذارد، به ویژه در جوامعی که نقش‌های سنتی جنسیتی قوی وجود دارد.

با این حال، زنان بیشتر از مردان به اقدام به خودکشی فکر می‌کنند و نسبت به مردان بیشتر به روش‌های غیرمرگبار (مانند مصرف دارو) اقدام می‌کنند. بنابراین، در حالی که نرخ خودکشی در مردان بالاتر است، زنان ممکن است بیشتر در معرض افکار خودکشی قرار داشته باشند.

کارشناسان بر اهمیت شناسایی و درمان اختلالات روانی، تقویت شبکه‌های اجتماعی و فراهم کردن دسترسی به خدمات مشاوره تأکید دارند. پیشگیری از خودکشی نیازمند آگاهی‌بخشی، آموزش مهارت‌های مقابله‌ای و حمایت از خانواده‌هاست. با همکاری جامعه و نهادهای مختلف، می‌توان به کاهش آمار خودکشی کمک کرد و زندگی‌های بیشتری را نجات داد.

لازم به ذکر است خودکشی در سنین نوجوانی بالاخص در ایلام  یکی از مسائل جدی و نگران‌کننده است. نوجوانی با تغییرات هورمونی و جسمی همراه است که می‌تواند بر روی خلق و خو و رفتار تأثیر بگذارد. این تغییرات می‌توانند به احساسات شدیدتر و ناپایداری عاطفی منجر شوند.

در سالهای قبلتر خودکشی بیشتر بخاطر غول کنکور رخ میداد اما الان تأثیر مخرب گوشی‌های هوشمند که مثل یه بمب که هرلحظه ممکن است منفجر شود و پرسه در فضای مجازی برای نوجوانان که ظرفیت و آگاهی کافی ندارن آنها را هرلحظه به انتهار و خودکشی و قتل نفس نزدیکتر می کند همچنین افزایش نگران کننده خودکشی در محیط های دانشجویی و کارگری می تواند زنگ خطری برای سلامت روان جمعی باشد.

نوجوانان تحت فشارهای زیادی از سوی خانواده، مدرسه و همسالان برای موفقیت در تحصیل و سازگاری اجتماعی قرار دارند. این فشارها می‌توانند منجر به احساس ناکامی و اضطراب شوند.خودکشی در ایلام جزء مشکلاتی است که پولدار و فقیر، پیر و جوان، زن و مرد نمی شناسد این دیو خوابیده هر لحظه امکان بیدار شدن دارد که خانواده ای را به عزا بنشاند.

بسیاری از نوجوانان نمی‌توانند درباره مشکلات روانی یا احساسات خود صحبت کنند مشکلات در دوستی‌ها یا روابط عاشقانه می‌تواند به احساس ناامیدی و بی‌معنایی منجر شود. نوجوانان ممکن است تجربه‌های آسیب‌زا مانند سوءاستفاده، طلاق والدین یا از دست دادن عزیزان را تجربه کنند که می‌تواند بر روی سلامت روان آن‌ها تأثیر منفی بگذارد.

در عصر دیجیتال، نوجوانان به راحتی به اطلاعات درباره خودکشی دسترسی دارند. این موضوع می‌تواند به افزایش افکار خودکشی یا حتی اقدام به آن کمک کند. طبق نظر کارشناسان حتی بازی های خشن رایانه‌ای (نهنگ آبی) نیز در این امر بی تاثیر نبوده است.خانواده ها بایستی کنترل بیشتری بر روی اینترنت و بازی های رایانه ای فرزندان خود داشته باشند.حتی باید صحبت های شوخی در مورد خودکشی را جدی گرفت.

آمار خودکشی در ایران و ایضا ایلام با توجه به جمعیت 680 هزار نفری نسبت به یک دهه قبل افزایش داشته و در این میان، نرخ خودکشی رزیدنت‌های ایرانی هم بالاتر از سایر گروه‌های جامعه است. از ۱۳ خودکشی پزشکان جوان و رزیدنت‌ها در سال گذشته، ۱۱ نفر زن بوده‌اند.

در نهایت می‌توان با راهکارهایی همانند ایجاد فضایی امن، گفتگو درباره احساسات، شناسایی علائم خطر، آگاهی از علائم، نظارت بر تغییرات، تقویت روابط، تشویق به ابراز احساسات، معرفی مشاوران، ترویج فعالیت‌های مثبت، تشویق به فعالیت‌های اجتماعی، فعالیت‌های ورزشی و هنری، مدیریت استرس و مشکلات، تشویق به مشاوره خانوادگی، مراقبت از خود، مراقبت از سلامت روان، آموزش مهارت‌های خودمراقبتی و همچنین خانواده‌ها با ایجاد محیطی حمایتی و آگاهانه می‌توانند نقش مهمی در پیشگیری از خودکشی ایفا کنند.